Bier rijpen: wat is het en hoe werkt het?

De meeste bieren hebben een houdbaarheidsdatum, andere bieren hebben een best before datum. Deze datum geeft aan dat het bier, na deze datum, niet meer de smaak zal hebben zoals de brouwerij deze bedoelt heeft. Dit betekent niet dat het bier dan minder goed is. Integendeel, sommige bieren worden zelfs beter na een aantal jaren rijpen op fles.

Welke bieren kun je laten rijpen

Wanneer je van speciaal bier houdt, weet je dat je een IPA zo vers mogelijk moet drinken. Wanneer een pilsener oud is smaakt het juist weer naar een natte krant. Hopbitterheid en hoparoma's vervliegen in bier het snelst, waardoor er bij deze bieren weinig aan smaak overblijft. 

Niet alle biertypen zijn dus geschikt om te laten rijpen. De bieren die wel goed te rijpen zijn, moeten aan een aantal voorwaarden voldoen. Een van deze voorwaarden is het alcoholpercentage. Een hoog alcoholpercentage zorgt voor een natuurlijke conservatie, waardoor negatieve verouderingssmaken geen kans maken. Het is vrij logisch dat bieren met een hoog alcoholpercentage het beste verouderen want sterk gedestilleerde dranken zijn ook erg goed houdbaar. Ook restsuikers zijn van groot belang bij het rijpen van bier. Dit omdat deze suikers het mooist van smaak veranderen. Met name suikers uit donkere mouten. 

Donkere bieren

Zoals hierboven vermeld worden de suikers uit donkere mouten vooral goed van smaak. Vanzelfsprekend dus dat dit vooral in donkere bieren is. Donkere en zware bieren zoals Barleywines, Quadrupels of Stouts kunnen prachtig worden wanneer deze een aantal jaren hebben gelegen of gestaan. Doordat de hopsmaken naar de achtergrond trekken komen de zoete smaken naar voren waardoor de bieren postachtige karakters krijgen. 

De Kasteel Bruin 2009 is een bier wat prachtig gerijpt is. Het is een typisch van een Quadrupel die mooi verouderd is en erg veel portsmaken heeft gekregen. Een goed bier voor degene die niet kan wachtenmet rijpen.


Het is vanzelfsprekend dat de normale Kasteel Donker dan een perfect bier is om te laten rijpen. Een donker bier met een hoog alcoholpercentage waarin je een mooie smaakevolutie proeft. Mooi om langs een oude variant te proeven.

Zure bieren

Ook Geuzes, Krieken of andere wild vergiste bieren kunnen heel mooi rijpen. De bieren zijn door spontane vergisting zuur geworden waardoor ze dus praktisch niet meer kunnen vergaan. De smaakevolutie die een zuur bier doormaakt is dat de smaak complexer en zachter wordt. Let wel op dat aangezoete en gefilterde zure bieren een stuk minder lang gerijpt kunnen worden.

De Oude Geuze van Oud Beersel is het perfecte voorbeeld van een Geuze die je kunt laten rijpen. Een Geuze kan wel tot 20 jaar gerijpt worden en zal dan nog altijd een mooie smaak behouden.

Ook de Oude Kriek van Oud Beersel wordt mooi oud. Let wel op dat een Kriek net iets minder lang smaak behoudt dan een Geuze. Wel vormt de smaak naar een mooie zachte zoetheid met een medium zuurtje.

Hoe rijp je bier?

Niet alleen het type bier is heel belangrijk maar het klimaat waarop je dit bier laat rijpen is nog belangrijker. Er zijn twee zaken die het allerbelangrijkste zijn om bier goed te kunnen laten rijpen. Dit zijn vochtigheid en temperatuur. De vochtigheid van de plek waar het bier rijpt kan door middel van schimmels schade aanrichten aan de dop of kurk van het bier. Deze gaat met veel pech na een tijd oxideren en raakt niet meer luchtdicht waardoor het bier geïnfecteerd kan raken. De temperatuur van de ruimte spreekt voor velen voor zich. Bier bewaar je koel en donker. Daarbij is het belangrijkste dat de temperatuur zo constant mogelijk is. Daarom worden vaak kelders gebruikt.

Wanneer een bier een kroonkurk bevat laat je deze staand rijpen. Dit zodat er voorkomen kan worden dat het bier continu tegen het metaal van de kroonkurk licht waardoor deze kan gaan roesten. Bieren met een normale kurk wil je juist plat leggen. De kurk moet vochtig blijven zodat deze niet uitdroogt. Het risico als je een bier met kurk rechtop laat rijpen is dat de kurk uitdroogt en uiteindelijk in het bier terecht komt.

Een bier kan natuurlijk ook over zijn hoogtepunt heen zijn. Om hier achter te komen moet je het gewoon proberen en zelf blijven proeven wanneer jij een bier op zijn hoogtepunt vindt.